راه‌های کاهش خطر آلزایمر: سبک‌زندگی سالم و فعال

بیماری آلزایمر یک اختلال مغزی پیش‌رونده است که شایع‌ترین شکل زوال عقل در افراد مسن محسوب می‌شود. این بیماری با از دست دادن حافظه کوتاه‌مدت، مشکلات در تفکر و تصمیم‌گیری، و تغییرات در رفتار و شخصیت مشخص می‌شود. دلایل دقیق ابتلا به آلزایمر هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان می‌دهند که مجموعه‌ای از عوامل ژنتیکی، محیطی و زندگی می‌توانند در ابتلا به این بیماری نقش داشته باشند. یکی از اصلی‌ترین عوامل خطرساز در بروز بیماری آلزایمر، افزایش سن است.

با افزایش سن، خطر ابتلا به این بیماری نیز افزایش می‌یابد.

حدود دو سوم افرادی که به آلزایمر مبتلا می‌شوند بیش از 65 سال سن دارند.

با این حال، سن تنها عامل نیست و بسیاری از افراد سالخورده هرگز به این بیماری مبتلا نمی‌شوند. ژنتیک نیز نقش قابل‌توجهی در ابتلا به آلزایمر دارد. به‌خصوص، وجود ژن APOE ε4 با افزایش خطر ابتلا مرتبط است.

افرادی که این ژن را از یکی از والدین به ارث می‌برند، بیشتر در معرض خطر هستند و اگر از هر دو والدین به ارث برده باشند، خطر ابتلا به مراتب افزایش می‌یابد. با این حال، وجود این ژن به معنی حتمی بودن ابتلا به آلزایمر نیست و بسیاری از افراد دارای APOE ε4 هرگز به این بیماری مبتلا نمی‌شوند. علاوه بر عوامل ژنتیکی و سنی، سبک زندگی و عوامل محیطی نیز می‌توانند خطر ابتلا به آلزایمر را تحت تأثیر قرار دهند. عواملی مانند تغذیه نامناسب، عدم فعالیت بدنی، مصرف الکل و تنباکو و نداشتن فعالیت‌های ذهنی می‌توانند به این بیماری دامن بزنند.

مطالعات نشان می‌دهند که رژیم غذایی غنی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و روغن‌های گیاهی، همراه با فعالیت بدنی منظم و فعالیت‌های ذهنی مانند حل معما و خواندن کتاب می‌تواند خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهد. بیماری‌های قلبی عروقی نیز به‌عنوان یک عامل خطرساز برای آلزایمر شناخته می‌شوند. فشار خون بالا، کلسترول بالا، دیابت و چاقی می‌توانند به کاهش جریان خون به مغز و آسیب به آن منجر شوند که ممکن است در نهایت به آلزایمر و دیگر انواع زوال عقل منجر شود. آسیب‌های مغزی و ضربه‌های مکرر به سر نیز می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند.

ورزشکارانی که ورزش‌های پرخطر انجام می‌دهند یا افرادی که در حوادث مختلف دچار آسیب‌های سر شده‌اند، ممکن است در سنین بالاتر با افزایش خطر این بیماری مواجه شوند. در نهایت، عوامل اجتماعی و روانشناختی نیز می‌توانند در ابتلا به آلزایمر نقش داشته باشند. افرادی که در طول زندگی خود از نظر اجتماعی فعال نیستند یا دچار افسردگی و انزوا هستند، ممکن است خطر بیشتری برای ابتلا به این بیماری داشته باشند. در مجموع، اگرچه علت دقیق آلزایمر هنوز به‌طور کامل شناخته نشده است، اما شناخت عوامل خطرساز می‌تواند به پیشگیری و مدیریت بهتر این بیماری کمک کند.

تغییرات در سبک زندگی از جمله تغذیه سالم، فعالیت بدنی منظم، و حفظ تعاملات اجتماعی می‌توانند به کاهش خطر ابتلا کمک کنند.