بررسی تأثیر تبلیغات دیجیتال بر سلامت عمومی
سعید قدیری مقدمگروه کسب و کار1403/11/14کد خبر 1403b28114
تبلیغات دیجیتال در عصر حاضر به یکی از عوامل مهم در شکلدهی افکار، رفتارها و سبک زندگی مردم تبدیل شده است. این نوع تبلیغات از طریق پلتفرمهای مختلفی مانند شبکههای اجتماعی، وبسایتها، اپلیکیشنها و موتورهای جستجو به میلیونها نفر در سراسر جهان دسترسی دارد. درحالیکه این فناوری بازاریابی مزایای بسیاری از جمله تسهیل ارتباط برندها با مخاطبان و افزایش آگاهی عمومی در حوزههای مختلف از جمله سلامت را به همراه آورده است، تأثیرات آن بر سلامت عمومی نیز به دلیل ماهیت هدفمند و گستردهاش همواره مورد بحث و بررسی بوده است.
یکی از جنبههای مثبت تبلیغات دیجیتال در حوزه سلامت، افزایش دسترسی به اطلاعات پزشکی و بهداشتی است. از طریق کمپینهای دیجیتالی، سازمانهای بهداشتی میتوانند مردم را نسبت به مسائل مهمی مانند واکسیناسیون، تغذیه سالم، ترک سیگار و پیشگیری از بیماریهای مزمن آگاه کنند. چنین تبلیغاتی میتواند تأثیر زیادی بر افزایش آگاهی جامعه و کاهش خطرات مربوط به برخی بیماریها داشته باشد. برای مثال، در دوران همهگیری ویروس کرونا، تبلیغات دیجیتال نقش کلیدی در اطلاعرسانی در مورد اهمیت استفاده از ماسک، شستوشوی دستها و رعایت فاصلهگذاری اجتماعی ایفا کرد. این تلاشها باعث شد اطلاعات دقیق و علمی به شیوهای سریع و کارآمد در میان جمعیت گستردهتری منتشر شود.
اما در کنار این مزایا، تبلیغات دیجیتال گاهی اثرات منفی هم بر سلامت عمومی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد. بسیاری از کمپینهای تبلیغاتی با هدف فروش محصولات و خدمات خاص طراحی میشوند و ممکن است اطلاعات نادرست یا گمراهکننده به مخاطبان ارائه دهند. به عنوان مثال، تبلیغاتی که محصولات ناسالم مانند غذاهای فرآوریشده، نوشابههای گازدار، یا مکملهای غذایی با اثربخشی تأییدنشده را به گونهای جذاب و مفید نشان میدهند، میتوانند افراد را به انتخابهایی نادرست در سبک زندگیشان سوق دهند. این موضوع میتواند منجر به افزایش شیوع بیماریهایی مانند چاقی، دیابت نوع ۲، بیماریهای قلبی و سایر مشکلات مرتبط با سبک زندگی ناسالم شود.
علاوه بر این، تبلیغات دیجیتال با هدفگذاری دقیق براساس رفتارها و علایق فردی کاربران، میتواند عادات نامطلوبی را ترویج یا تشدید کند. برای مثال، یک کاربر که در گذشته به طور موقت به دنبال اطلاعاتی درباره رژیم غذایی بوده است، ممکن است در معرض سیلی از تبلیغات مربوط به مکملهای کاهش وزن یا رژیمهای ناسالم قرار گیرد، که اغلب وعدههایی غیرواقعی میدهند. در نتیجه، تبلیغات هدفمند میتواند منجر به استرس روانی، کاهش اعتماد به نفس و حتی بروز اختلالاتی مانند بیاشتهایی عصبی یا پرخوری ناشی از اضطراب شود.
یکی دیگر از مسائل پیچیده مربوط به تبلیغات دیجیتال، افزایش وابستگی به مصرف فناوری و کاهش تحرک بدنی است. با افزایش استفاده از دستگاههای دیجیتال برای مشاهده تبلیغات و مصرف محتوای مرتبط، افراد زمان بیشتری را به صورت نشسته یا در حالت کمتحرک سپری میکنند. این سبک زندگی کمتحرک میتواند به طور غیرمستقیم بر سلامت عمومی تأثیر منفی بگذارد و خطر ابتلا به بیماریهای جدی مانند چاقی، فشار خون بالا و اختلالات متابولیکی را افزایش دهد.
از سوی دیگر، حضور انبوه تبلیغات سلامتی خود میتواند فشار روانی بر کاربران ایجاد کند. تأکید بیش از حد بر سبک زندگی ̎ ایدهآل ̎ یا ̎ کاملاً سالم ̎ در تبلیغات دیجیتال ممکن است احساس گناه، استرس یا اضطراب را در افرادی که نمیتوانند خود را با این استانداردها تطبیق دهند، تقویت کند. این مسئله میتواند به مسائل جدیتری از جمله سلامت روانی ضعیف و کاهش کیفیت زندگی منجر شود.
برای کاهش تأثیرات منفی تبلیغات دیجیتال بر سلامت عمومی، لازم است اقداماتی از سوی دولتها، سازمانهای بهداشتی و شرکتهای تبلیغاتی انجام شود. نظارت بیشتر بر محتوای تبلیغات و اعمال مقررات سختگیرانه برای جلوگیری از نشر اطلاعات نادرست و گمراهکننده ضروری است. همچنین، ایجاد آگاهی در میان کاربران دیجیتال درباره نحوه تشخیص تبلیغات معتبر از تبلیغات غیرمعتبر میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. توسعه برنامههای آموزشی در حوزه سواد رسانهای نیز یکی از راهکارهای مؤثر برای مقابله با اثرات منفی تبلیغات دیجیتال بر سلامت عمومی است.
در مجموع، تبلیغات دیجیتال به عنوان یک ابزار قدرتمند و دو سویه، تأثیرات متنوعی بر سلامت عمومی دارد. درحالیکه این نوع تبلیغات میتواند باعث افزایش آگاهی و ارتقای رفتارهای سالم در جامعه شود، اثرات منفی آن نیز اگر مدیریت نشود، ممکن است به معضلاتی جدی در سطح فردی و جمعی منجر گردد. توجه به این تأثیرات و تلاش برای بهبود روشهای استفاده از این ابزار، میتواند به ارتقای سلامت عمومی و کاهش آسیبهای ناشی از تبلیغات دیجیتال کمک کند.