سناریوهای پیش رو» منتشر شد
به نقل از خبرگزاری کتاب ایران1400/5/17کد خبر 1400555198118
کتاب «ساماندهی آموزش عالی: سناریوهای پیش رو» با عنوان فرعی مجموعه مقالات سخنرانیها و میزگردهای همایش ملی ساماندهی آموزش عالی به کوشش غلامرضا ذاکر صالحی منتشر شد.
به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) کتاب «ساماندهی آموزش عالی: سناریوهای پیش رو» با عنوان فرعی مجموعه مقالات سخنرانی ها و میزگردهای همایش ملی سامان دهی آموزش عالی به کوشش غلامرضا ذاکر صالحی و با همکاری مشترک انجمن آموزش عالی ایران و موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی منتشر شده است. غلامرضا ذاکر صالحی در مقدمه این اثر نوشته است:«به اعتقاد ما سامان دهی آموزش عالی، یک پروسه و فرایند است نه یک پروژه مقطعی. این فرایند، بخشی از فعالیت مستمر سیاست گذاری آموزش عالی است که باید با هوشمندی و مشورت کافی با خبرگان و ذی نفعان به سرانجام برسد. فیلیپ آلبتاخ می گوید دانشگاه امروز باید به صدای خودش گوش دهد. امید است متولیان محترم حوزه سیاست گذاری، ابتدا به صدای دانشگاهیان و صاحب نظران گوش دهند. سپس به تدریج آماده شوند تا صدای عموم مردم، دانشجویان و خانواده ها را به عنوان ذی نفعان اصلی نظام آموزش عالی بشنوند و آنها را در تصمیم های مهم مربوط به خودشان مشارکت دهند. اصولاً در طرح های تغییر هرچه مشارکت و مشورت و همفکری بالاتر رود، میزان مقاومت در برابر تغییر کاهش می یابد. سامان یابی و سامان دهی آموزش عالی، مفهومی بسیط و تک ساحتی نیست، بلکه متضلّع و پیچیده است. هدف چنین همایش هایی در وهله نخست، شفاف سازی مفاهیم مرتبط است؛ برای مثال، باید بررسی شود که از واژه سامان دهی یک روایت حداقلی را مانند تجمیع و ادغام مدنظر قرار می دهیم یا مفاهیمی همچون بازمهندسی یا تجدید ساختار؟ منظور، بازگشت به تمرکزگرایی یا ساختار نیمه متمرکز است یا از نرمالیزاسیون، عادی سازی و بهنجارسازی و عقلانی سازی آموزش عالی سخن می گوییم؟ از همه اینها گذشته آیا سامان دهی در خلأ بدون برخورداری از یک برنامه اصلاحات آموزشی میسر و امکان پذیر است؟ اکنون باید دید آیا غرض از واژه هایی همچون سامان یابی یا سامان دهی، ایجاد تعادل در عرضه و تقاضاست یا در بستری بزرگ تر یک رنسانس و تجدید حیات در ابعاد آموزشی و فرهنگی درراستای ارتقای کیفیت آموزش عالی و تناسب آن با نیازهای جامعه محلی در میان است؟ در اوایل دهه 1360 با روایتی حداقلی از سامان دهی، سه گام بزرگ در ادغام واحدهای کوچک آموزش عالی را عملی ساخته ایم: 1. ادغام مراکز آموزش عالی هنر متفرق و تأسیس دانشگاه هنر؛ 2. ادغام تعدادی از انستیتوها، پلی تکنیک ها و آموزشکده های فنی و مهندسی و تأسیس دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی؛ 3. ادغام مؤسسات پراکنده علوم انسانی و تأسیس دانشگاه علامه طباطبائی. این ادغام ها در بستر و زمینه ای بزرگ تر به نام انقلاب اسلامی و انقلاب فرهنگی شکل اجرایی به خود گرفت. اکنون چنین تجربه میدانی نیز در اختیار ماست. بدیهی است در یک طرح موفق سامان دهی باید همه مؤلفه های کمی مانند روندهای جمعیتی، و ابعاد کیفی همچون هم نشینی فرهنگ های سازمانی ملحوظ شود و قطعاً در چنین نشست هایی الزامات و شرایط و پیامدهای آن کالبدشکافی شود. از ابتدای سال 1398 هیئت مدیره انجمن آموزش عالی ایران و کمیته علمی همایش، در جلسات خود به این نکته رسیدند که باید هم در سطح مفهومی و نظری و هم در سطح اجرایی و عملیاتی، پیوند طرح های سامان دهی با الگوهای توسعه آموزش عالی و سند آمایش سرزمین و ظرفیت ها و بافتار اقتصادی اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور دیده شود، چالش های آن خصوصاً با توجه به نقش هیئت امنا و استقلال دانشگاهی مدنظر قرار گیرد و تجارب تطبیقی سامان دهی آموزش عالی در کشورهای مختلف مطالعه شود. اینکه تا چه حد در پیشبرد این هدف باید سامان یابی و خودتنظیمی از پایین به بالا تقویت شود و تا چه حد سامان دهی از بالا در قالب سیاست گذاری های دولت دنبال شود جای بحث و تأمل عمیق دارد. با این پیش زمینه ها ایده برگزاری همایش شکل گرفت و فراخوان، در چارچوب هشت محور موضوعی مختلف تدوین شد. در همین اثنا و در جریان مباحث جاری، ده نهاد مؤثر علمی نیز که بر اهمیت و اولویت برگزاری این همایش تأکید داشتند، به عنوان حامی به ما پیوستند. این نهادها عبارت اند از: دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه شهید بهشتی، مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی، سازمان سنجش و آموزش کشور، مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، دانشگاه فنی و حرفه ای، قطب علمی آموزش عالی و توسعه، معاونت آموزشی وزارت علوم، پایگاه استنادی علوم جهان اسلام و پژوهشکده حکمت. به منظور تبیین دقیق تر مسئله، دو نشست مقدماتی نیز توسط انجمن آموزش عالی ایران برگزار شد. پس از انتشار فراخوان، 12 مقاله برای ارائه به صورت سخنرانی و 21 مقاله جهت انتشار در کتاب مجموعه مقالات همایش، ازسوی داوران انتخاب گردید.»